Μια αναλυτική παρουσίαση του Δημήτρη Μπαλάση για τον αστερισμό των Ιχθύων.
Ο αστερισμός των Ιχθύων, γνωστός από την αρχαιότητα, τέμνεται από την εκλειπτική και
είναι ο τελευταίος των λεγόμενων « Ζωδιακών » . Βρίσκεται νότια του Πήγασου και της
Ανδρομέδας, ανατολικά του Υδροχόου, νοτιοδυτικά του Τριγώνου και του Κριού και βόρεια
του Κήτους. Είναι ένας αμυδρός αστερισμός με λαμπρότερα άστρα 4ου μεγέθους. Είναι ορατός
από σκοτεινούς ουρανούς και ,κυρίως, αποτελείται από μία πολύ όμορφη αλυσίδα σχήματος V
με τον α των Ιχθύων ακριβώς στην γωνία.
Στον αστερισμό η εκλειπτική τέμνει τον ουράνιο ισημερινό στο σημείο γ της Εαρινής Ισημερίας, όπου αρχίζει και η ώρα 0 της Ορθής Αναφοράς. Το σημείο γ βρίσκεται νότια του
άστρου ω των Ιχθύων.
Οι Ιχθύες βρίσκονται πολύ εκτός του γαλαξιακού επιπέδου και αρκετά κοντά στον νότιο
γαλαξιακό πόλο, οπότε το αναμενόμενο είναι να έχουμε να παρατηρήσουμε κυρίως γαλαξίες.
Ο αστερισμός λοιπόν είναι ένας παράδεισος για τους λάτρεις των γαλαξιών. Περιέχει όμως και
πολύ ενδιαφέροντα διπλά άστρα καθώς και άστρα άνθρακα και τέλος δύο σπάνια άστρα. Το
Άστρο του Van Maanen και το Άστρο Εκλάμψεων του Bond.
Όλες οι παρατηρήσεις έχουν γίνει με τηλεσκόπιο 10” , εκτός αν γίνεται άλλη αναφορά σε τηλεσκόπιο μικρότερης ή μεγαλύτερης διαμέτρου.
Οι κατάλογοι είναι γραμμένοι με το εξής σκεπτικό: Στην αρχή περιλαμβάνουν, επιλεκτικά, κάποια άστρα, που χαρακτηρίζουν τον αστερισμό ή είναι ενδιαφέροντα διπλά ή πολλαπλά. Αυτό γίνεται για να εξοικειωθεί ο παρατηρητής με τον αστερισμό και να ελέγξει τις συντεταγμένες στο τηλεσκόπιό του. Στην συνέχεια περιλαμβάνονται τα λαμπρότερα και διασημότερα αντικείμενα του αστερισμού. Τέλος ακολουθούν τα αμυδρότερα έως πολύ δύσκολα αντικείμενα για μεσαίους μέχρι πολύ έμπειρους παρατηρητές. Στο τέλος του καταλόγου γίνεται αναφορά σε αρκετά αντικείμενα, όχι τόσο διάσημα, αλλά που για τον γράφοντα έχουν και αυτά, μεγάλο ενδιαφέρον.
Να τονιστεί ότι κανείς κατάλογος δεν είναι πλήρης και ότι γίνεται προσπάθεια ν’ ανανεώνονται συνεχώς.
Καλές παρατηρήσεις,
Δημήτρης Μπαλάσης